Exportpersoneel moeilijk te vinden?

Door de coronapandemie, internationale dreigingen en de digitalisering heeft internationaal zaken doen een andere dimensie gekregen. Dit geldt ook voor het managen van de juiste exportorganisatie. Wat zijn de trends in deze niche van de arbeidsmarkt? In het verleden stapte de exportmanager op het vliegtuig en bezocht hij zijn distributeurs en klanten. Hij werkte aan de onderlinge zakelijke relaties en zorgde ervoor dat hij weer thuis kwam met actuele markt informatie en nieuwe orders. Daarbij draaide het vooral om het persoonlijke contact, en het kunnen aanpassen aan de lokale zakelijkecultuur. Alles onder het motto: ik respecteer mijn zakelijke contacten en doe moeite voor mijn afnemers. Toen veroorzaakte corona wereldwijde vliegverboden. Contact houden met je buitenlandse klanten moest dan maar via het beeldscherm... en wat bleek? Dat was nog eens een efficiënte werkwijze! Want de orders bleven komen en er werd bespaard opreiskosten. De exportmanager dan maar vervangen door een medewerker customerservice op de binnendienst. Dat is nog goedkoper ook. Voor veel exportbedrijven is deze aanpassing in hun organisatie een verleidelijke stap geweest.

Maar goedkoop kan nog wel eens duurkoop blijken te zijn, zeker op de huidige arbeidsmarkt voor export personeel. Wij signaleren momenteel dat er een explosieve vraag is ontstaan naar gekwalificeerde exportmedewerkers. Niet alleen naar salesmanagers, maar ook naar mede werkers voor de export binnendienst, customer service en exportcoördinatie. Met als gevolg dat dit personeel met de juiste kennis van export nauwelijks meer te vinden is. Dit zorgt niet alleen voor een opdrijvend effect bij de salarissen, maar betekent vaak ook dat er ingeboet wordt op de noodzakelijke kennis en kunde. “We moeten wat”, heet het dan en dus wordt er gekozen voor een nieuwe medewerker met minder focus op de noodzakelijke export kennis. Maar stel je zelf dan wel de vraag: Wat kost een gemaakte fout in mijn export documenten? De ‘thuisblijvende’ exportmanager kan de interne exporttaken er dan toch bij blijven doen? Dat deed hij ook tijdens de coronapandemie dus waarom nu niet meer? Opeens weer naar klanten willen afreizen bleek sowieso al minder zinvol te zijn. Toch? Veel van onze kandidaten voor functies in het exportmanagement geven deze frustratie als reden om elders een internationale uitdaging te zoeken, eentje waar bij het bezoeken van klanten wél belangrijk blijft. Maar ook de vacature die ontstaat voor een moderne exportmanager 2.0, staat op gespannen voet met de huidige arbeids markt voor exportpersoneel omdat het functieprofiel steeds meer hybride is geworden. Enerzijds moet de exportmanager de interne verkoopprocessen begeleiden in een digitale setting, de regels omtrent duurzaamheid en complianceregels goed toepassen, en op de hoogte blijven van de laatste export kennis. Anderzijds moet hij ook kunnen omgaan met de lokale cultuur en taal van het land en zijn klant. Het is daarom een echte uitdaging voor personeelszaken om de juiste man of vrouw te vinden in dit snel vergrijzende arbeidsmarktsegment.

“Het functie- profiel voor exportperso- neel is steeds meer hybride geworden” Raymond Smid is partner bij ExportSelect International Search.